Slaapproblemen in de overgang
Problemen met inslapen, ’s nachts zwetend wakker worden of je overdag niet uitgerust voelen: al deze klachten komen vaak voor in de menopauze. Hoewel veel mensen slaapproblemen niet serieus nemen, kunnen deze wel een serieuze impact hebben op je dagelijkse leven.
Problemen met slapen zijn een veel voorkomende klacht bij vrouwen in de menopauze. Dit is niet zonder gevolgen: slecht slapen kan ervoor zorgen dat je je overdag moe en duf voelt, en je bent kwetsbaarder voor angstklachten en stemmingsklachten. Daarnaast kan slechte slaap zorgen voor een verhoogde kans op hartproblemen, diabetes en gewichtsproblemen.
Soorten slaapproblemen
Als we het hebben over problemen met slapen, zijn er eigenlijk meerdere soorten problemen die we zien bij de overgang. Sommige vrouwen merken dat ze moeilijk in slaap vallen of veel wakker liggen, vaak met het gevoel dat ze ook meer piekeren. Dit zien we vaker bij vrouwen die stemmingsklachten ervaren in de overgang (zie ook [pagina Stemmingsklachten link]). Vaak heeft het verhelpen van de mentale klachten ook direct een verbeterend effect op de slaapklachten. Als dit niet het geval is, is er ook speciale slaaptherapie die kan helpen met het piekeren, de zogenaamde CGT-i.
Aan de andere kant hebben we ook heel fysieke klachten die slaap beïnvloeden, waarbij in de overgang vooral opvliegers en nachtzweten berucht zijn. Opvliegers in de nacht zorgen dat je minder goed doorslaapt en vaker wakker wordt, omdat ze fysiek je lichaamstemperatuur verstoren. Bij opvliegers en nachtzweten kunnen de algemene tips tegen opvliegers goed helpen (zie ook [link pagina Opvliegers]), en bij erge opvliegers kan ook hormoontherapie helpen.
Ten slotte is er nog een wat minder bekende slaapklacht die in de menopauze ook vaker voorkomt, namelijk slaapapneu, ook wel bekend als ademstops. Het hormoon oestrogeen lijkt te beschermen tegen slaapapneu, en tijdens de overgang neemt de hoeveelheid oestrogeen juist af. Daarmee zien we het risico op ademstops toenemen. Vrouwen hebben vaker een “atypische” vorm van slaapapneu, waarbij ze wel ademstops hebben maar niet hard snurken, waardoor het probleem minder vaak opvalt. Als je vaak last het gevoel hebt dat je in de ochtend doodmoe wakker wordt en in de nacht nauwelijks uitrust, kan het dus ook zijn dat je last hebt van slaapapneu. Een arts van een slaapcentrum kan dan verder helpen om te kijken of dit inderdaad het geval is, en om samen te kijken hoe je dit kan behandelen.
Welk slaapprobleem?
Omdat er veel soorten slapklachten zijn, en deze eigenlijk met zowel mentale als fysieke klachten samenhangen, is het belangrijk om te kijken waar u het meeste last van heeft. U kunt dit bijvoorbeeld doen door een slaapdagboek bij te houden (zoals deze: https://richtlijnen.nhg.org//files/2020-02/slaapdagboek.pdf), waarin u een tijdje bijhoudt waar u precies last van heeft. Als u beter kan uitleggen waar u precies last van heeft, dus bijvoorbeeld wél problemen bij het in slaap vallen, maar geen gevoel van moeheid in de ochtend, kan dit ook helpen bij het zoeken naar een oplossing.
Het belangrijkste is om de slaapproblemen serieus te nemen: slaap legt een basis voor de hele dag, en als je slecht slaapt kan heb je ook minder veerkracht om om te gaan met tegenvallers in uw dagelijks leven. Schroom dus niet om hulp te zoeken!